Trong bối cảnh khu vực Đông Nam Á đang có xu hướng nhập tịch mạnh mẽ, 3 nước Lào, Myanmar và Brunei vẫn quyết định đứng ngoài cuộc đua này.
Nhìn sang khu vực, có thể thấy xu hướng nhập tịch đã và đang trở thành lựa chọn chiến lược của nhiều đội tuyển. Indonesia tận dụng nguồn cầu thủ gốc gác kiều bào tại Hà Lan và châu Âu. Malaysia thì bổ sung hàng loạt ngoại binh gốc Nam Mỹ, và từ những cái tên nhập tịch qua thời gian thi đấu tại giải quốc nội. Thái Lan, Singapore, Philippines cũng ráo riết tìm kiếm cầu thủ gốc gác nước mình thi đấu ở nước ngoài để đưa về khoác áo đội tuyển.

Xu thế này giúp các đội tuyển gia tăng sức mạnh, cải thiện đáng kể về thể lực, tư duy chiến thuật và đẳng cấp thi đấu. Điều đó được thể hiện qua những kết quả tại vòng loại World Cup, nơi đội tuyển Indonesia đã làm nên lịch sử khi lọt vào vòng loại thứ 4.
Trái ngược với xu thế chung, Lào, Myanmar và Brunei là ba đội tuyển hiếm hoi trong khu vực không theo đuổi chính sách nhập tịch. Lực lượng của họ vẫn hoàn toàn dựa vào cầu thủ nội địa, phần lớn được đào tạo từ các CLB trong nước hoặc học viện liên kết nước ngoài.
Lào tập trung phát triển lứa cầu thủ trẻ qua các chương trình hợp tác quốc tế, nhưng chưa từng đưa cầu thủ nhập tịch lên tuyển. Myanmar cũng đặt niềm tin tuyệt đối vào cầu thủ bản địa, kể cả khi nền bóng đá này từng có thời điểm tiệm cận nhóm trung bình khá trong khu vực. Brunei, dù có tiềm lực tài chính, nhưng bóng đá chưa bao giờ được xem là ưu tiên hàng đầu nên gần như không có động thái nào đáng chú ý về việc nhập tịch cầu thủ.

Lý giải cho việc không nhập tịch, trước hết có thể đến từ hạn chế về tài chính. Việc phát hiện, tuyển chọn và hoàn tất thủ tục nhập tịch cho cầu thủ nước ngoài là quá trình vô cùng tốn kém và phức tạp, điều không dễ thực hiện với các liên đoàn bóng đá có quy mô nhỏ và nguồn lực hạn chế.
Bên cạnh đó, một số quốc gia như Lào và Myanmar còn giữ quan điểm phát triển bóng đá theo hướng duy trì bản sắc dân tộc, không muốn "mượn sức" từ những cái tên xa lạ để đổi lấy kết quả ngắn hạn. Brunei thì có phần thờ ơ hơn, khi bóng đá không phải là môn thể thao trọng điểm tại quốc gia này.
Việc trung thành với cầu thủ nội địa giúp Lào, Myanmar và Brunei giữ được bản sắc và sự gắn kết trong lối chơi.Tuy nhiên, hệ quả là khoảng cách trình độ giữa họ và phần còn lại của khu vực đang ngày càng bị nới rộng.Thành tích bết bát tại các giải đấu khu vực, thậm chí thường xuyên dừng bước từ vòng bảng, cho thấy giới hạn rõ ràng về năng lực chuyên môn nếu không có sự đổi mới về mặt nhân sự.

Trong bức tranh chung của bóng đá Đông Nam Á đang chuyển mình mạnh mẽ nhờ chính sách nhập tịch, Lào, Myanmar và Brunei là những nét chấm phá khác biệt. Họ lựa chọn con đường chậm hơn, khó khăn hơn, nhưng mang bản sắc riêng. Tuy nhiên, nếu không có chiến lược phát triển dài hạn và phù hợp với xu hướng hiện đại, ba đội tuyển này có nguy cơ trở thành “kẻ ngoài cuộc” trong hành trình nâng tầm bóng đá khu vực.